Per Françoise Fouilland. Scritti di Archeologia
Abstract
Εδώ και αρκετά χρόνια μία διεπιστημονική ομάδα του Κέντρου Camille Jullian (Aix-Marseille Université/CNRS) μελετά μία από τις πιο θεαματικές υδραυλικές εγκαταστάσεις της επικράτειας των Συρακουσών, το υδραγωγείο Galermi, που ανάγεται σε μια περίοδο πριν από πάνω από δύο χιλιάδες χρόνια και αρδεύει σήμερα ιδιωτικά χωράφια αφού είχε τροφοδοτήσει με πόσιμο νερό τους Συρακούσιους κατά την αρχαιότητα. Με μήκος τουλάχιστον 30 χιλιομέτρων, αναδύεται σε διάφορους παραποτάμους του Ανάπου,
διασχίζει τους ασβεστολιθικούς βράχους των Υβλαίων Ορέων και στη συνέχεια τα αντερείσματα της λεκάνης του Ανάπου, πριν να εισέλθει στο υψίπεδο των Συρακουσών. Σήμερα τροφοδοτεί το Νυμφαίο του αρχαίου ελληνικού θεάτρου, μετά από τη μετατροπή της αρχικής πορείας του. Σε περίπου 45 μ. από το στόμιο του υδρευτικού αγωγού της Bottiglieria, στον ποταμό Calcinara, το υδραγωγείο τέμνει έναν
προγενέστερο θάλαμο, σκαμμένο στον ασβεστολιθικό βράχο. Αυτή η περίπου ορθογώνια κατασκευή παρουσιάζει κάποιες ιδιαιτερότητες που καθιστούν ασαφή την ερμηνεία της. Τα κατάλοιπα ενός θρανίου ή δαπέδου που έχει σχεδόν εξαφανιστεί έπειτα από την κατασκευή της σήραγγας, το χαμηλό ανάγλυφο μίας θύρας ή ενός ναΐσκου επάνω από τον αγωγό θέτουν το ερώτημα της λειτουργίας του θαλάμου:
εξετάζονται λοιπόν εδώ οι πιθανές ερμηνείες. Επρόκειτο για τάφο; Ή για κάποιο αγροτικό ιερό; Λαμβάνονται επίσης υπ΄ όψιν οι συγκρίσεις με κάποιες κοντινές κατασκευές στην περιοχή των Υβλαίων Ορέων και στην επικράτεια των Συρακουσών για να προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε τη σημασία αυτής της κατασκευής, χωρίς πάντως να είναι δυνατόν αυτή τη στιγμή να φτάσουμε σε μια οριστική απάντηση.
For several years, an interdisciplinary team from the Centre Camille Jullian (Aix-Marseille Université/CNRS) has been studying one of the most spectacular hydraulic systems in Syracuse, the Galermi aqueduct, more than two millennia old, which today irrigates private land after supplying drinking water to the Syracusans in ancient times. Almost 30 km long, it rises on several tributaries of the Anapo river, crosses the limestone rocks of the Iblei mountains, then the buttresses of the Anapo basin before entering the Syracusan plateau; it currently feeds the Nymphaeum of the Greek theatre, after its original route was modified. At about 45 m from the catchment of the Bottiglieria, on the Calcinara river, the aqueduct cuts a chamber of a previous age, which has been dug in the calcareous rock. This structure, more or less rectangular, has some details that make its interpretation obscure. The remains of a bench or a floor, almost completely destroyed during the digging of the canal, the bas-relief of a door or a naiskos above, raise the question of the function of the chamber: the article examines the various possibilities. Was it a grave? Was it a small cave sanctuary? We will compare it with the surrounding structures of the Iblei Mountains and the Acrai area to try to understand the meaning of this chamber. At the moment both proposals are possible.